Μερικά πλεονεκτήματα για κατασκευές με ξύλινο σκελετό ή και όλο ξύλινο.
Το ξύλο ως δομικού υλικού. Έχει τις παρακάτω ιδιότητες:
α) Αντοχή στο χρόνο και στην υγρασία
β) Αντοχή στην καταπόνηση, θλίψη, κάμψη, εφελκυσμό και κρούσεις
γ) Πυροπροστασία
δ) Θερμομόνωση / Ηχομόνωση και Αντισεισμικότητα
α)Αντοχή στο χρόνο για αρκετούς αιώνες χωρίς μάλιστα να ρυπαίνει το περιβάλλον. Απόδειξη είναι: ι) οι μεγάλες ηλικίες των δένδρων, ακόμα και αυτών των «νεκρών» τα οποία δεν έχουν μηχανισμούς προστασίας και ιι) τα άθικτα ξύλινα καράβια στο βυθό της θάλασσας ηλικίας 2000 και 3000 χρόνων τα οποία υφίστανται την πιο απλή προστασία έναντι των εντόμων και μυκήτων: Διακοπή οξυγόνου! Επίσης, όλοι μας έχουμε δει τη βιομηχανία και τους νόμιμους διαχειριστές δασών να διακινούν και να αποθηκεύουν τα ξύλα σε ποτάμια και λίμνες. Αυτά σημαίνουν ότι με ένα απλό και φτηνό λούστρο παρέχεται άψογη προστασία των ξύλο-κατασκευών για πολλά χρόνια.
β) Αντοχή στην καταπόνηση, θλίψη, κάμψη, εφελκυσμό και κρούσεις Η μηχανική αντοχή του ξύλου είναι υποτιμημένη και δυστυχώς, αυτό μεταφράζεται σε άσκοπες δαπάνες από τον ανενημέρωτο αγοραστή. Παραδείγματος χάρη, είναι κοινή αντίληψη και επιβεβαίωση ότι το ξύλο σπάει. Σαφώς και σπάει, αλλά πότε, ποιο ξύλο και ποιο το κόστος του σε σχέση με άλλα ανθεκτικότερα υλικά;
Το γεγονός ότι οι λαβές πολλών εργαλείων όπως στα σφυριά, σκεπάρνια, αξίνες κλπ κατασκευάζονται από ξύλο, ακόμα και σε χώρες με προηγμένες τεχνολογίες και βιομηχανίες δεν είναι καθόλου τυχαίο. Επίσης παρατηρήστε τις διαφορές σε διάμετρο και ύψος των στύλων της ΑΤΗΚ και ΑΗΚ, μεταξύ ξύλινων και άλλων υλικών. Η ελαστικότητα του ξύλου επιτρέπει την χρήση
μικρότερων διατομών και μεγαλύτερων υψών. Για αυτό ακριβώς το λόγο τα καλύτερα κατάρτια πλοίων σε σχέση με το κόστος τους συνεχίζουν να είναι ξύλινα.
γ) Πυροπροστασία. Η αντοχή και η συμπεριφορά του ξύλου σε περίπτωση πυρκαγιάς είναι
προβλέψιμες. Το ξύλο ως γνωστό είναι ένα εύφλεκτο οικοδομικό υλικό. Η επιφάνεια ενός κορμού ενώ φλέγεται αργά, μεταδίδει τη φωτιά γρήγορα, ενώ ακόμα και μετά την ανάφλεξη του διατηρεί την αντοχή του. Χωρίς την παρουσία πηγής φλογών ή κάποια παρατεταμένη προθέρμανση, το ξύλο δεν
μπορεί να αναφλεγεί αυτόνομα παρά μόνον αν φθάσει σε θερμοκρασία 450°C-500°C. Η ταχύτητα της απανθράκωσης της επιφάνειας του είναι 0,67 του χιλιοστού ανά λεπτό. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι το ξύλο καίγεται με πολύ αργό ρυθμό. Σε αντιδιαστολή με το ξύλο, το μπετόν χάνει την αντοχή
του από την επίδραση της θερμότητας, ενώ το σίδερο – το οποίο εμπεριέχεται στο μπετόν – διαστέλλεται, διαρρηγνύει το μπετόν και στη συνέχεια συστέλλεται πάλι, με αποτέλεσμα να δημιουργείται κενό μεταξύ σίδερου και μπετόν.
δ) Θερμομόνωση / Ηχομόνωση και Αντισεισμικότητα
Η θερμομόνωση ενός σπιτιού καθορίζεται από την θερμοχωρητικότητα των υλικών κατασκευής του, δηλαδή από την ποσότητα της θερμότητας που πρέπει να απορροφήσουν τα υλικά αυτά για να αρχίσει μετά να θερμαίνεται και ο εσωτερικός χώρος. Το ξύλο έχει μικρή θερμοχωρητικότητα ως υλικό, σε αντίθεση με τα συμβατικά υλικά, όπως μπετόν και πέτρα, που έχουν μεγάλη θερμοχωρητικότητα, το οποίο σημαίνει ότι το ξύλινο σπίτι θερμαίνεται πολύ πιο γρήγορα. Σύμφωνα με έρευνες, το ξύλο αποδεικνύεται ότι είναι 9 φορές πιο μονωτικό από το μπετόν, 700 φορές από το σίδερο και 2000 φορές από το αλουμίνιο. Στις ξύλο-κατασκευές λοιπόν, τα παραπάνω μεταφράζονται σε ζέστη το χειμώνα και δροσιά το καλοκαίρι. Τα παραπάνω επιβεβαιώθηκαν και στην πρώτη Έκθεση Εξοικονόμησης Ενέργειας που διοργάνωσε πρόσφατα η ΟΕΒ (Ομοσπονδία Εργοδοτών & Βιομηχάνων) στην Λευκωσία, όπου παρουσιάστηκαν νέες τεχνολογίες και μέθοδοι που με
πλήρη σεβασμό στο περιβάλλον μειώνουν την κατανάλωση και κατ’επέκταση το κόστος της ενέργειας. Στην Έκθεση τονίστηκε ότι στα σπίτια με ξύλινο σκελετό οι τεχνικές αυτές για εξοικονόμηση ενέργειας μπορούν κάλλιστα να χρησιμοποιηθούν μιας και χτίζονται με διπλούς τοίχους και άρα ενδιάμεσα μπορεί να χρησιμοποιηθεί μονωτικό υλικό. Επίσης συγκρίνοντας το ξύλο στον τομέα της ηχομόνωσης, ιδιότητα σχετικά παράλληλη της θερμομόνωσης, εκεί που το ξύλο διαφέρει είναι το κόστος, που τις περισσότερες φορές είναι μικρότερο. Φυσικά, τα σημεία που
απαιτούν πρόσθετη ηχομόνωση, οικοδομούνται με χρήση σύνθετων δομών όπως είναι τα πάνελ ίδιας εμφάνισης με την ξυλεία που χρησιμοποιείται. Επιπρόσθετα, το ξύλο παρουσιάζει εξαιρετική αντισεισμική συμπεριφορά. Ο λόγος είναι το πολύ μικρό βάρος των ξύλου σε συνδυασμό με τον υψηλό βαθμό ελαστικότητάς τους.
Τα θετικά της ξύλινης κατασκευής:
Έχοντας τώρα μια γενική αντίληψη των ιδιοτήτων του ξύλου ως δομικού υλικού, θα προχωρήσουμε στην εξέταση των πλεονεκτημάτων και των μειονεκτημάτων της ξύλινης κατασκευής. Δεν είναι τυχαίο που στην Ευρώπη, Αμερική αλλά και στην Ελλάδα και Κύπρο η δόμηση με ξύλο και σύνθετα υλικά του, παρουσιάζει σημαντική αύξηση. Αυτό διότι, το ξύλο σαν δομικό υλικό προσφέρει αισθητική ομορφιά και την αντισεισμική, θερμομονωτική συμπεριφορά του όπως επίσης την ευκολία στην κατεργασία και εφαρμογή του. Το ξύλο είναι ένα φυσικό, φιλικό και ζεστό υλικό, γι’ αυτό και εναρμονίζεται τόσο όμορφα, πιο πολύ από οποιοδήποτε άλλο υλικό, στους χώρους που κινούμαστε και ζούμε.
Πυροπροστασία
Προηγουμένος, εξήραμε τις δυνατότητες του ξύλου έναντι στην καύση. Οι ιδιότητες αυτές ως τέτοιες, δίνουν πλεονέκτημα στο ξύλο έναντι των άλλων δομικών υλικών. Ας δούμε όμως τις περιπτώσεις ανάφλεξης μια – μια και την ανάλογη αντίδραση του ξύλου.
ι) Στάδιο οικοδομής – σκελετός : Γνωρίζοντας ότι ισχυρή φωτιά σε μέσης σκληρότητας ξύλο, εκμηδενίζει τις μηχανικές του ιδιότητες με ταχύτητα 2,5cm ανά ώρα, ένα τεμάχιο 25cm x 25cm σε μια ώρα φωτιάς θα έχει χάσει μόνο το 10% των μηχανικών ιδιοτήτων του. Επίσης σκεφτείτε ότι ένα
«χοντρό κούτσουρο» κρατάει όλη τη νύχτα σ’ ένα τζάκι! Και πόση ώρα χρειάζεται να πάρει φωτιά;
ιι) Τελειωμένο σπίτι, επιπλωμένο και διακοσμημένο: Εδώ ο κίνδυνος είναι ο ίδιος όπως και σε κάθε άλλη κατασκευή οικίας. Τα υλικά διακόσμησης, έπιπλα, χαλιά, κουρτίνες, ηλεκτρικές συσκευές κτλ, είναι αυτά απ’ όπου ξεκινάει και τροφοδοτείται κάθε πυρκαγιά. Άλλωστε, ας μην ξεχνάμε ότι στον Καναδά, Φινλανδία, Σουηδία κοκ., σχεδόν όλα τα σπίτια είναι ξύλινα.
ιιι) Εκούσια καταστροφή με πυρκαγιά: Εδώ το ξύλο υπερτερεί έναντι άλλων δομικών υλικών γιατί το υπόλοιπο και άθικτο μέρος μιας ξύλινης κατασκευής δεν αχρηστεύεται. Με έναν ξυλοτεχνίτη δύναται η αντικατάσταση σ’ένα, δύο, τρία κλπ τεμάχια, μέρη κλπ σε αντίθεση με το σκυρόδεμα.
Θερμομόνωση / Ηχομόνωση
Είναι σαφές ότι το ξύλο υπερτερεί έναντι των άλλων ανταγωνιστικών υλικών όσο αφορά την μόνωση. Γι’ αυτό το λόγο, η ξύλινη κατασκευή θεωρείται πιο «οικονομική» μιας και η εξοικονόμηση ενέργειας είναι μεγάλη και άρα τα έξοδα μειώνονται ακόμα και κατά τη διάρκεια της χρήσης της κατασκευής. Για παράδειγμα, ένα ξύλινο σπίτι 100m2 περίπου θα έχει στο εσωτερικό του την επιθυμητή θερμοκρασία των 22°C με εξωτερική θερμοκρασία 0-5°C σε διάστημα 2 ωρών περίπου, σε αντίθεση με το μπετόν και την πέτρα που χρειάζονται περίπου 24 ώρες. Άλλωστε, στα ξύλινα σπίτια δεν χρειάζεται και για το λόγο αυτό δεν τοποθετείται κεντρική θέρμανση. Ένα τζάκι και μικρά ηλεκτρικά σώματα ή air-conditions είναι υπέρ-αρκετά ακόμα και σε μεγάλα υψόμετρα. Επίσης, η κατασκευή της ξύλινης σκεπής, η οποία είναι αεριζόμενη, βοηθά στην εξασφάλιση ζέστης το χειμώνα και δροσιάς το καλοκαίρι. Όσο αφορά τον βαθμό της ηχομόνωσης, αυτός εξαρτάται από τις διαστάσεις της ξυλείας που θα χρησιμοποιηθεί. Όσο πιο μεγάλο το πάχος του ξύλου τόσο καλύτερη ηχομόνωση μπορεί να επιτευχθεί, που μπορεί να υπερκαλύψει απαιτήσεις οποιασδήποτε κατοικίας ανάλογα της φύσης των χώρων που περικλείει ο τοίχος. Επίσης, οι κατασκευές στήριξης των
ενδιάμεσων ορόφων, με ανάλογη μόνωση περιορίζουν ή και ακόμα εκμηδενίζουν την μετάδοση των ήχων που γίνονται στις επιφάνειες των πατωμάτων.
Αντισεισμικότητα
Η επιλογή ξύλινων κατασκευών που πραγματοποιούν σεισμογενείς χώρες όπως η Ιαπωνία και η Αμερική, αποτελεί την έμπρακτη απόδειξη των πλεονεκτημάτων των ξύλινων σπιτιών, στη διάρκεια του σεισμού, και την αντιμετώπιση των προβλημάτων που προκύπτουν από αυτούς. Το πολύ
μικρό βάρος των ξύλινων κατασκευών, σε συνδυασμό με τον υψηλό βαθμό ελαστικότητάς τους, έχει ως αποτέλεσμα να κάνει πιο ήπια τα δυναμικά της ταλάντωσης του κτίσματος, γεγονός που απομακρύνει τον κίνδυνο κατάρρευσης. Φυσικά, απαραίτητη προυπόθεση είναι να υπάρχουν ορθοί
σχεδιασμοί κυρίως στους συνδέσμους της ξύλινης κατασκευής.
Διάρκεια ζωής-Αντοχή
Οι ξύλινες κατοικίες είναι ιδιαίτερα ανθεκτικές στο χρόνο, εφόσον τηρούνται οι απαραίτητοι κατασκευαστικοί κανόνες. Στην Αμερική και την Ευρώπη υπάρχουν ξύλινα κτίρια που επιζήσαν μέσα στους αιώνες και που αποδεικνύουν περίτρανα την αντοχή των ξύλινων κατασκευών στο χρόνο. Για να έχει μια ξύλινη κατασκευή μεγάλη αντοχή στο χρόνο, είναι επιβεβλημένη η κατασκευαστική προστασία από την υγρασία. Αυτό μπορεί να ρυθμιστεί μέσω ορθού σχεδιασμού (π.χ. στοιχεία όχι σε επαφή με το έδαφος ή σφηνωμένα σε τοίχους, αποφυγή συμπύκνωσης υδρατμών). Επίσης, η σωστή προστασία και συντήρηση μπορεί να εξασφαλίσει ακόμη μακροβιότερη παρουσία.
Κόστος Κατασκευής
Παρ’ όλο που η ξυλεία που χρησιμοποιείται στην ξύλινη κατασκευή εισάγεται, σε αντίθεση με το μπετόν που παράγεται, δυο είναι οι βασικοί παράγοντες που εξισορροπούν την οικονομική διαφορά της κατασκευής ενός ξύλινου σπιτιού, σε σχέση με ένα σπίτι από μπετόν. Στα συμβατικά
σπίτια υπάρχει μεγάλο ποσοστό από μη μόνιμες κατασκευές, τα λεγόμενα καλούπια. Μετά τη σταθεροποίηση του μπετόν μέσα σε αυτά, τα καλούπια αφαιρούνται. Αντίθετα, στα ξύλινα σπίτια, οτιδήποτε μπαίνει είναι μόνιμο υλικό στήριξης. Αυτό, αυτόματα, σημαίνει και μείωση του κόστους, καθώς και οικονομία χρόνου και προσπάθειας. Σημαντικό είναι επίσης το γεγονός ότι, ένας από τους κύριους λόγους της ραγδαίας ζήτησης της ξύλινης κατασκευής, είναι η τιμή του ξύλου σε σύγκριση με τα συμβατικά υλικά (μπετόν και σίδηρο κυρίως). Η αύξηση στην τιμή των προαναφερθέντων
συμβατικών υλικών ήταν τεράστια την τελευταία διετία στην Κύπρο, κάτι που λειτούργησε ως κίνητρο για στροφή προς την ξύλινη κατασκευή. Σύμφωνα με παγκόσμιες έρευνες, η τιμή του ξύλου δεν προβλέπεται να αυξηθεί σημαντικά τουλάχιστον μέχρι και το 2015.
Χρόνος παράδοσης
Επίσης, η παράδοση του ξύλινου σπιτιού είναι πολύ γρηγορότερη από την αντίστοιχη παράδοση του συμβατικού σπιτιού και περιορίζεται στους δύο μήνες, ανάλογα φυσικά από τον τύπο κατασκευής και το μέγεθος που θα επιλέξει ο ιδιοκτήτης. Η οικονομία του χρόνου και η ταχύτητα της κατασκευής και της παράδοσης, εμφανέστατα καταδεικνύουν τις οικονομικές διαφορές μεταξύ ενός συμβατικού και ενός ξύλινου σπιτιού.
Design / Σχεδιασμός
Η επιστήμη του ξύλου στην Κύπρο για πολλά χρόνια ήταν και ακόμα είναι σε εμβρυακό στάδιο. Αν σκεφτούμε ότι μηχανολόγοι υπάρχουν χιλιάδες ενώ τεχνολόγοι ξύλου ελαχιστότατοι, είναι κατανοητή η άγνοια για αυτή την επιστήμη όπως και η άγνοια των επιτευγμάτων αυτής της επιστήμης. Σε χώρες όμως όπως η Φινλανδία, Σουηδία κτλ, όπου το ξύλο είναι ο φυσικός τους πλούτος, (τον οποίο σέβονται και όχι μόνο διατηρούν αλλά καταβάλουν σοβαρές προσπάθειες για αύξησή του) τις τελευταίες δεκαετίες η τεχνολογία ξύλου έχει κάνει αλματώδη πρόοδο. Η χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας στην κατεργασία, ποιοτικό έλεγχο και βιομηχανική παραγωγή, έχει μετατρέψει τις δυνατότητες, εφαρμογές και χρήσεις του ξύλου. Στην πραγματικότητα, οι οικίες ξύλου, είναι κατασκευές οι οποίες προσαρμόζονται και ακολουθούν:
α) τη σύγχρονη τεχνολογία κάθε εποχής
β) τη μόδα, νέες τάσεις, design κάθε εποχής και περιοχής
Αν δεν παρατηρείται κάτι τέτοιο στην κυπριακή αγορά, αυτό οφείλεται στην έλλειψη ενημέρωσης και παρουσίασης των δυνατοτήτων των οικιών ξύλου, κάτι το οποίο ωστόσο άρχισε να γίνεται με αργό αλλά σταθερό ρυθμό. Αν λοιπόν επεκταθούμε λίγο πιο πέρα από τον κυπριακό και ελληνικό χώρο, θα δούμε, υπέρ-σύγχρονες και μοντέρνες κατασκευές με αρχιτεκτονικά της εποχής μας, σύγχρονο design, όπως και με το δικό τους ‘στυλ’ γούστο και φινέτσα. Όσο αφορά το design, υπάρχουν διάφορες κατηγορίες που η κάθε μία έχει τα δικά της αρχιτεκτονικά. Συνεπώς, βλέπουμε ότι το ξύλο χάρη στην επιστήμη που ονομάζεται ‘τεχνολογία ξύλου’, είναι δομικό υλικό το οποίο μπορεί να μας δώσει κάθε επιθυμητή κατασκευή, όπως και άλλα δομικά υλικά βέβαια, αλλά με πολύ χαμηλότερο κόστος.
Το ξύλο ως δομικού υλικού. Έχει τις παρακάτω ιδιότητες:
α) Αντοχή στο χρόνο και στην υγρασία
β) Αντοχή στην καταπόνηση, θλίψη, κάμψη, εφελκυσμό και κρούσεις
γ) Πυροπροστασία
δ) Θερμομόνωση / Ηχομόνωση και Αντισεισμικότητα
α)Αντοχή στο χρόνο για αρκετούς αιώνες χωρίς μάλιστα να ρυπαίνει το περιβάλλον. Απόδειξη είναι: ι) οι μεγάλες ηλικίες των δένδρων, ακόμα και αυτών των «νεκρών» τα οποία δεν έχουν μηχανισμούς προστασίας και ιι) τα άθικτα ξύλινα καράβια στο βυθό της θάλασσας ηλικίας 2000 και 3000 χρόνων τα οποία υφίστανται την πιο απλή προστασία έναντι των εντόμων και μυκήτων: Διακοπή οξυγόνου! Επίσης, όλοι μας έχουμε δει τη βιομηχανία και τους νόμιμους διαχειριστές δασών να διακινούν και να αποθηκεύουν τα ξύλα σε ποτάμια και λίμνες. Αυτά σημαίνουν ότι με ένα απλό και φτηνό λούστρο παρέχεται άψογη προστασία των ξύλο-κατασκευών για πολλά χρόνια.
β) Αντοχή στην καταπόνηση, θλίψη, κάμψη, εφελκυσμό και κρούσεις Η μηχανική αντοχή του ξύλου είναι υποτιμημένη και δυστυχώς, αυτό μεταφράζεται σε άσκοπες δαπάνες από τον ανενημέρωτο αγοραστή. Παραδείγματος χάρη, είναι κοινή αντίληψη και επιβεβαίωση ότι το ξύλο σπάει. Σαφώς και σπάει, αλλά πότε, ποιο ξύλο και ποιο το κόστος του σε σχέση με άλλα ανθεκτικότερα υλικά;
Το γεγονός ότι οι λαβές πολλών εργαλείων όπως στα σφυριά, σκεπάρνια, αξίνες κλπ κατασκευάζονται από ξύλο, ακόμα και σε χώρες με προηγμένες τεχνολογίες και βιομηχανίες δεν είναι καθόλου τυχαίο. Επίσης παρατηρήστε τις διαφορές σε διάμετρο και ύψος των στύλων της ΑΤΗΚ και ΑΗΚ, μεταξύ ξύλινων και άλλων υλικών. Η ελαστικότητα του ξύλου επιτρέπει την χρήση
μικρότερων διατομών και μεγαλύτερων υψών. Για αυτό ακριβώς το λόγο τα καλύτερα κατάρτια πλοίων σε σχέση με το κόστος τους συνεχίζουν να είναι ξύλινα.
γ) Πυροπροστασία. Η αντοχή και η συμπεριφορά του ξύλου σε περίπτωση πυρκαγιάς είναι
προβλέψιμες. Το ξύλο ως γνωστό είναι ένα εύφλεκτο οικοδομικό υλικό. Η επιφάνεια ενός κορμού ενώ φλέγεται αργά, μεταδίδει τη φωτιά γρήγορα, ενώ ακόμα και μετά την ανάφλεξη του διατηρεί την αντοχή του. Χωρίς την παρουσία πηγής φλογών ή κάποια παρατεταμένη προθέρμανση, το ξύλο δεν
μπορεί να αναφλεγεί αυτόνομα παρά μόνον αν φθάσει σε θερμοκρασία 450°C-500°C. Η ταχύτητα της απανθράκωσης της επιφάνειας του είναι 0,67 του χιλιοστού ανά λεπτό. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι το ξύλο καίγεται με πολύ αργό ρυθμό. Σε αντιδιαστολή με το ξύλο, το μπετόν χάνει την αντοχή
του από την επίδραση της θερμότητας, ενώ το σίδερο – το οποίο εμπεριέχεται στο μπετόν – διαστέλλεται, διαρρηγνύει το μπετόν και στη συνέχεια συστέλλεται πάλι, με αποτέλεσμα να δημιουργείται κενό μεταξύ σίδερου και μπετόν.
δ) Θερμομόνωση / Ηχομόνωση και Αντισεισμικότητα
Η θερμομόνωση ενός σπιτιού καθορίζεται από την θερμοχωρητικότητα των υλικών κατασκευής του, δηλαδή από την ποσότητα της θερμότητας που πρέπει να απορροφήσουν τα υλικά αυτά για να αρχίσει μετά να θερμαίνεται και ο εσωτερικός χώρος. Το ξύλο έχει μικρή θερμοχωρητικότητα ως υλικό, σε αντίθεση με τα συμβατικά υλικά, όπως μπετόν και πέτρα, που έχουν μεγάλη θερμοχωρητικότητα, το οποίο σημαίνει ότι το ξύλινο σπίτι θερμαίνεται πολύ πιο γρήγορα. Σύμφωνα με έρευνες, το ξύλο αποδεικνύεται ότι είναι 9 φορές πιο μονωτικό από το μπετόν, 700 φορές από το σίδερο και 2000 φορές από το αλουμίνιο. Στις ξύλο-κατασκευές λοιπόν, τα παραπάνω μεταφράζονται σε ζέστη το χειμώνα και δροσιά το καλοκαίρι. Τα παραπάνω επιβεβαιώθηκαν και στην πρώτη Έκθεση Εξοικονόμησης Ενέργειας που διοργάνωσε πρόσφατα η ΟΕΒ (Ομοσπονδία Εργοδοτών & Βιομηχάνων) στην Λευκωσία, όπου παρουσιάστηκαν νέες τεχνολογίες και μέθοδοι που με
πλήρη σεβασμό στο περιβάλλον μειώνουν την κατανάλωση και κατ’επέκταση το κόστος της ενέργειας. Στην Έκθεση τονίστηκε ότι στα σπίτια με ξύλινο σκελετό οι τεχνικές αυτές για εξοικονόμηση ενέργειας μπορούν κάλλιστα να χρησιμοποιηθούν μιας και χτίζονται με διπλούς τοίχους και άρα ενδιάμεσα μπορεί να χρησιμοποιηθεί μονωτικό υλικό. Επίσης συγκρίνοντας το ξύλο στον τομέα της ηχομόνωσης, ιδιότητα σχετικά παράλληλη της θερμομόνωσης, εκεί που το ξύλο διαφέρει είναι το κόστος, που τις περισσότερες φορές είναι μικρότερο. Φυσικά, τα σημεία που
απαιτούν πρόσθετη ηχομόνωση, οικοδομούνται με χρήση σύνθετων δομών όπως είναι τα πάνελ ίδιας εμφάνισης με την ξυλεία που χρησιμοποιείται. Επιπρόσθετα, το ξύλο παρουσιάζει εξαιρετική αντισεισμική συμπεριφορά. Ο λόγος είναι το πολύ μικρό βάρος των ξύλου σε συνδυασμό με τον υψηλό βαθμό ελαστικότητάς τους.
Τα θετικά της ξύλινης κατασκευής:
Έχοντας τώρα μια γενική αντίληψη των ιδιοτήτων του ξύλου ως δομικού υλικού, θα προχωρήσουμε στην εξέταση των πλεονεκτημάτων και των μειονεκτημάτων της ξύλινης κατασκευής. Δεν είναι τυχαίο που στην Ευρώπη, Αμερική αλλά και στην Ελλάδα και Κύπρο η δόμηση με ξύλο και σύνθετα υλικά του, παρουσιάζει σημαντική αύξηση. Αυτό διότι, το ξύλο σαν δομικό υλικό προσφέρει αισθητική ομορφιά και την αντισεισμική, θερμομονωτική συμπεριφορά του όπως επίσης την ευκολία στην κατεργασία και εφαρμογή του. Το ξύλο είναι ένα φυσικό, φιλικό και ζεστό υλικό, γι’ αυτό και εναρμονίζεται τόσο όμορφα, πιο πολύ από οποιοδήποτε άλλο υλικό, στους χώρους που κινούμαστε και ζούμε.
Πυροπροστασία
Προηγουμένος, εξήραμε τις δυνατότητες του ξύλου έναντι στην καύση. Οι ιδιότητες αυτές ως τέτοιες, δίνουν πλεονέκτημα στο ξύλο έναντι των άλλων δομικών υλικών. Ας δούμε όμως τις περιπτώσεις ανάφλεξης μια – μια και την ανάλογη αντίδραση του ξύλου.
ι) Στάδιο οικοδομής – σκελετός : Γνωρίζοντας ότι ισχυρή φωτιά σε μέσης σκληρότητας ξύλο, εκμηδενίζει τις μηχανικές του ιδιότητες με ταχύτητα 2,5cm ανά ώρα, ένα τεμάχιο 25cm x 25cm σε μια ώρα φωτιάς θα έχει χάσει μόνο το 10% των μηχανικών ιδιοτήτων του. Επίσης σκεφτείτε ότι ένα
«χοντρό κούτσουρο» κρατάει όλη τη νύχτα σ’ ένα τζάκι! Και πόση ώρα χρειάζεται να πάρει φωτιά;
ιι) Τελειωμένο σπίτι, επιπλωμένο και διακοσμημένο: Εδώ ο κίνδυνος είναι ο ίδιος όπως και σε κάθε άλλη κατασκευή οικίας. Τα υλικά διακόσμησης, έπιπλα, χαλιά, κουρτίνες, ηλεκτρικές συσκευές κτλ, είναι αυτά απ’ όπου ξεκινάει και τροφοδοτείται κάθε πυρκαγιά. Άλλωστε, ας μην ξεχνάμε ότι στον Καναδά, Φινλανδία, Σουηδία κοκ., σχεδόν όλα τα σπίτια είναι ξύλινα.
ιιι) Εκούσια καταστροφή με πυρκαγιά: Εδώ το ξύλο υπερτερεί έναντι άλλων δομικών υλικών γιατί το υπόλοιπο και άθικτο μέρος μιας ξύλινης κατασκευής δεν αχρηστεύεται. Με έναν ξυλοτεχνίτη δύναται η αντικατάσταση σ’ένα, δύο, τρία κλπ τεμάχια, μέρη κλπ σε αντίθεση με το σκυρόδεμα.
Θερμομόνωση / Ηχομόνωση
Είναι σαφές ότι το ξύλο υπερτερεί έναντι των άλλων ανταγωνιστικών υλικών όσο αφορά την μόνωση. Γι’ αυτό το λόγο, η ξύλινη κατασκευή θεωρείται πιο «οικονομική» μιας και η εξοικονόμηση ενέργειας είναι μεγάλη και άρα τα έξοδα μειώνονται ακόμα και κατά τη διάρκεια της χρήσης της κατασκευής. Για παράδειγμα, ένα ξύλινο σπίτι 100m2 περίπου θα έχει στο εσωτερικό του την επιθυμητή θερμοκρασία των 22°C με εξωτερική θερμοκρασία 0-5°C σε διάστημα 2 ωρών περίπου, σε αντίθεση με το μπετόν και την πέτρα που χρειάζονται περίπου 24 ώρες. Άλλωστε, στα ξύλινα σπίτια δεν χρειάζεται και για το λόγο αυτό δεν τοποθετείται κεντρική θέρμανση. Ένα τζάκι και μικρά ηλεκτρικά σώματα ή air-conditions είναι υπέρ-αρκετά ακόμα και σε μεγάλα υψόμετρα. Επίσης, η κατασκευή της ξύλινης σκεπής, η οποία είναι αεριζόμενη, βοηθά στην εξασφάλιση ζέστης το χειμώνα και δροσιάς το καλοκαίρι. Όσο αφορά τον βαθμό της ηχομόνωσης, αυτός εξαρτάται από τις διαστάσεις της ξυλείας που θα χρησιμοποιηθεί. Όσο πιο μεγάλο το πάχος του ξύλου τόσο καλύτερη ηχομόνωση μπορεί να επιτευχθεί, που μπορεί να υπερκαλύψει απαιτήσεις οποιασδήποτε κατοικίας ανάλογα της φύσης των χώρων που περικλείει ο τοίχος. Επίσης, οι κατασκευές στήριξης των
ενδιάμεσων ορόφων, με ανάλογη μόνωση περιορίζουν ή και ακόμα εκμηδενίζουν την μετάδοση των ήχων που γίνονται στις επιφάνειες των πατωμάτων.
Αντισεισμικότητα
Η επιλογή ξύλινων κατασκευών που πραγματοποιούν σεισμογενείς χώρες όπως η Ιαπωνία και η Αμερική, αποτελεί την έμπρακτη απόδειξη των πλεονεκτημάτων των ξύλινων σπιτιών, στη διάρκεια του σεισμού, και την αντιμετώπιση των προβλημάτων που προκύπτουν από αυτούς. Το πολύ
μικρό βάρος των ξύλινων κατασκευών, σε συνδυασμό με τον υψηλό βαθμό ελαστικότητάς τους, έχει ως αποτέλεσμα να κάνει πιο ήπια τα δυναμικά της ταλάντωσης του κτίσματος, γεγονός που απομακρύνει τον κίνδυνο κατάρρευσης. Φυσικά, απαραίτητη προυπόθεση είναι να υπάρχουν ορθοί
σχεδιασμοί κυρίως στους συνδέσμους της ξύλινης κατασκευής.
Διάρκεια ζωής-Αντοχή
Οι ξύλινες κατοικίες είναι ιδιαίτερα ανθεκτικές στο χρόνο, εφόσον τηρούνται οι απαραίτητοι κατασκευαστικοί κανόνες. Στην Αμερική και την Ευρώπη υπάρχουν ξύλινα κτίρια που επιζήσαν μέσα στους αιώνες και που αποδεικνύουν περίτρανα την αντοχή των ξύλινων κατασκευών στο χρόνο. Για να έχει μια ξύλινη κατασκευή μεγάλη αντοχή στο χρόνο, είναι επιβεβλημένη η κατασκευαστική προστασία από την υγρασία. Αυτό μπορεί να ρυθμιστεί μέσω ορθού σχεδιασμού (π.χ. στοιχεία όχι σε επαφή με το έδαφος ή σφηνωμένα σε τοίχους, αποφυγή συμπύκνωσης υδρατμών). Επίσης, η σωστή προστασία και συντήρηση μπορεί να εξασφαλίσει ακόμη μακροβιότερη παρουσία.
Κόστος Κατασκευής
Παρ’ όλο που η ξυλεία που χρησιμοποιείται στην ξύλινη κατασκευή εισάγεται, σε αντίθεση με το μπετόν που παράγεται, δυο είναι οι βασικοί παράγοντες που εξισορροπούν την οικονομική διαφορά της κατασκευής ενός ξύλινου σπιτιού, σε σχέση με ένα σπίτι από μπετόν. Στα συμβατικά
σπίτια υπάρχει μεγάλο ποσοστό από μη μόνιμες κατασκευές, τα λεγόμενα καλούπια. Μετά τη σταθεροποίηση του μπετόν μέσα σε αυτά, τα καλούπια αφαιρούνται. Αντίθετα, στα ξύλινα σπίτια, οτιδήποτε μπαίνει είναι μόνιμο υλικό στήριξης. Αυτό, αυτόματα, σημαίνει και μείωση του κόστους, καθώς και οικονομία χρόνου και προσπάθειας. Σημαντικό είναι επίσης το γεγονός ότι, ένας από τους κύριους λόγους της ραγδαίας ζήτησης της ξύλινης κατασκευής, είναι η τιμή του ξύλου σε σύγκριση με τα συμβατικά υλικά (μπετόν και σίδηρο κυρίως). Η αύξηση στην τιμή των προαναφερθέντων
συμβατικών υλικών ήταν τεράστια την τελευταία διετία στην Κύπρο, κάτι που λειτούργησε ως κίνητρο για στροφή προς την ξύλινη κατασκευή. Σύμφωνα με παγκόσμιες έρευνες, η τιμή του ξύλου δεν προβλέπεται να αυξηθεί σημαντικά τουλάχιστον μέχρι και το 2015.
Χρόνος παράδοσης
Επίσης, η παράδοση του ξύλινου σπιτιού είναι πολύ γρηγορότερη από την αντίστοιχη παράδοση του συμβατικού σπιτιού και περιορίζεται στους δύο μήνες, ανάλογα φυσικά από τον τύπο κατασκευής και το μέγεθος που θα επιλέξει ο ιδιοκτήτης. Η οικονομία του χρόνου και η ταχύτητα της κατασκευής και της παράδοσης, εμφανέστατα καταδεικνύουν τις οικονομικές διαφορές μεταξύ ενός συμβατικού και ενός ξύλινου σπιτιού.
Design / Σχεδιασμός
Η επιστήμη του ξύλου στην Κύπρο για πολλά χρόνια ήταν και ακόμα είναι σε εμβρυακό στάδιο. Αν σκεφτούμε ότι μηχανολόγοι υπάρχουν χιλιάδες ενώ τεχνολόγοι ξύλου ελαχιστότατοι, είναι κατανοητή η άγνοια για αυτή την επιστήμη όπως και η άγνοια των επιτευγμάτων αυτής της επιστήμης. Σε χώρες όμως όπως η Φινλανδία, Σουηδία κτλ, όπου το ξύλο είναι ο φυσικός τους πλούτος, (τον οποίο σέβονται και όχι μόνο διατηρούν αλλά καταβάλουν σοβαρές προσπάθειες για αύξησή του) τις τελευταίες δεκαετίες η τεχνολογία ξύλου έχει κάνει αλματώδη πρόοδο. Η χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας στην κατεργασία, ποιοτικό έλεγχο και βιομηχανική παραγωγή, έχει μετατρέψει τις δυνατότητες, εφαρμογές και χρήσεις του ξύλου. Στην πραγματικότητα, οι οικίες ξύλου, είναι κατασκευές οι οποίες προσαρμόζονται και ακολουθούν:
α) τη σύγχρονη τεχνολογία κάθε εποχής
β) τη μόδα, νέες τάσεις, design κάθε εποχής και περιοχής
Αν δεν παρατηρείται κάτι τέτοιο στην κυπριακή αγορά, αυτό οφείλεται στην έλλειψη ενημέρωσης και παρουσίασης των δυνατοτήτων των οικιών ξύλου, κάτι το οποίο ωστόσο άρχισε να γίνεται με αργό αλλά σταθερό ρυθμό. Αν λοιπόν επεκταθούμε λίγο πιο πέρα από τον κυπριακό και ελληνικό χώρο, θα δούμε, υπέρ-σύγχρονες και μοντέρνες κατασκευές με αρχιτεκτονικά της εποχής μας, σύγχρονο design, όπως και με το δικό τους ‘στυλ’ γούστο και φινέτσα. Όσο αφορά το design, υπάρχουν διάφορες κατηγορίες που η κάθε μία έχει τα δικά της αρχιτεκτονικά. Συνεπώς, βλέπουμε ότι το ξύλο χάρη στην επιστήμη που ονομάζεται ‘τεχνολογία ξύλου’, είναι δομικό υλικό το οποίο μπορεί να μας δώσει κάθε επιθυμητή κατασκευή, όπως και άλλα δομικά υλικά βέβαια, αλλά με πολύ χαμηλότερο κόστος.